W rocznicę wybuchu Powstania w Getcie Warszawskim udostępniam kilka prac z katalogu „Artyści żydowscy w Warszawie 1939-1945”, którego autorską jest dr Magdalena Tarnowska.

On the anniversary of the outbreak of the Warsaw Ghetto Uprising, I share several works from the catalog 'Jewish Artists in Warsaw 1939-1945', whose author is Magdalena Tarnowska.

Bez komentarza. Dla refleksji i pamięci.

No comment. For reflection and memory.

Warto także sięgnąć do książki dr. Magdaleny Tarnowskiej pt. „Artyści żydowscy w Warszawie 1939-1945”, wydanej przez Wydawnictwo DiG w 2015 r.

Autorka wskazuje w niej m.in., że warszawskie środowisko artystów żydowskich w końcu lat 30. było najliczniejsze w Polsce. Liczyło około 100 malarzy, grafików, rzeźbiarzy i metaplastyków o zróżnicowanych postawach artystycznych i przekonaniach ideologicznych, skupionych w różnych stowarzyszeniach i tworzących różnorodny pejzaż kultury żydowskiej międzywojennej Polski (s. 25-26).

Magdalena Tarnowska opisuje zagładę getta i śmierć artystów:

"Z liczącej ponad 30 osób grupy artystów przebywających w getcie przeżyli: Samuel Puterman, Halina Ołomucka, Zofia Rozensztrauch i Marek Rudnicki (po stronie aryjskiej)" (s. 184).

"W liście z 1 marca 1944 r. z ukrycia po stronie aryjskiej do YIVO w Nowym Jorku Emanuel Ringelblum i Adolf Berman napisali: "Żydowscy malarze i rzeeźbiarze dzięki wielkiej wierze i samozaparciu organizują wystawy prac. [...] Wszyscy zostali deportowani do Treblinki. Żydzi nie porzucili kulturalnej pracy nawet w obozach, uprawiali sztuke do ostatnich chwil życia. To wszystko, co chcieliśmy Wam powiedzieć. Nas, co przeżyliśmy, jest niewielu. Wątpimy, że się spotkamy kiedyś. Przekażcie nasze ciepłe pozdrowienia dla wszystkich działaczy kulturalnych, muzyków, dziennikarzy, rzeźbiarzy, wszystkich budowniczych żydowskiej kultury o bojowników o wyzwolenie człowieka". (s. 185).

Poniżej prace czterech artystów: B. Rozenfelda, Witolda Lewinsona, Teofili Reich i Haliny Ołomuckiej. Pełen katalog „Artyści żydowscy w Warszawie 1939-1945” dostepny jest tutaj: LINK.

Below are the works of four artists: B. Rozenfeld, Witold Lewinson, Teofila Reich and Halina Ołomucka. Whole cataloge 'Jewish Artists in Warsaw 1939-1945': : LINK.

 Rozenfeld Punkt etapowy

B. Rozenfeld, Punkt etapowy na ul. Stawki 5/7, 1941, węgiel, papier

 Rozenfeld Pogrzeb wózkarzowej

B. Rozenfelt, Pogrzeb wózkarzowej, węgiel, papier

Rozenfeld Fundusz pogrzebowy 

B. Rozenfelt, Fundusz pogrzebowy przed sklepem na Miłej, 1941, węgiel, papier

Rozenfeld Mali szmuglerzy 1 

B. Rozenfelt, Mali szmuglerzy, Chaim Sztorkman 10 letni szmugler złapany przez polskiego policjanta, trzymany na ul. Stafki 5/7 - skoczył z trzeciego piętra i umarł, 1941, węgiel, pastel, papier

 Lewinson Marzenie dziecka

Witold Lewinson, Marzenie dziecka, 1942, ołówek, papier

Lewinson Bezdomne dziecko

Witold Lewinson, Bezdomne dziecko, 1942, ołówek, papier

Reich Szmugiel

 Teofila Reich, Szmugiel, 1941-1942, chłopiec złapany na szmuglu przez dwóch porządkowych

Reich Głodujące dzieci

Teofila Reich, Głodujące dzieci, 1941-1942

Ołomucka Deportacja Korczak z dziećmi z sierocińca

Halina Ołomucka, Deportacja - Korczak z dziećmi z sierocińca, ok. 1942, ołówek, papier

Ołomucka Gdzie jest matka

Halina Ołomucka, Gdzie jest moja matka..., ok 1943, ołówek, papier

Ołomucka Starcy i dzieci

Halina Ołomucka, Starcy i dzieci, 1941-43, ołówek, papier

Ołomucka Szmugler

Halina Ołomucka, Szmugler, 1940-1942, ołówek, papier

 Ołomucka Nie zabijaj mojej matki

 Halina Ołomucka, Nie zabijaj mojej matki..., ok. 1942, ołówek, papier

 


, Katarzyna Obłąkowska autor  Katarzyna Obłąkowska